BRUKSELA/WARSZAWA—Komisja Europejska rozpoczęła realizację planu stopniowego wycofywania zwierząt z testowania chemikaliów w całej Europie, ale nie będzie chronić unijnego zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach – z taką odpowiedzią spotkała się Europejska Inicjatywa Obywatelska (EIO) – „Save Cruelty Free Cosmetics – Commit to a Europe without Animal Testing” podpisana przez 1,2 miliona obywateli i obywatelek Unii Europejskiej.

O ile z satysfakcją należy przyjąć plan ostatecznego wyeliminowania udziału zwierząt w testowaniu chemikaliów, a w długoterminowej perspektywie propozycje ograniczenia i stopniowego wycofywania wykorzystywania zwierząt w badaniach i edukacji, to Komisja zignorowała apele o utrzymanie zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach ustanowionego dekadę temu.

Pomimo wprowadzenia unijnego zakazu testowania składników kosmetyków na zwierzętach w 2009 roku, taka forma testów jest nadal wymagana na mocy unijnego rozporządzenia REACH (Registration, Evaluation, Authorization and Restriction of Chemicals). Niepokojące jest to, że proponowane nowelizacje rozporządzenia REACH wskazują, że w nadchodzących latach liczba testów chemikaliów na zwierzętach będzie rosła. Zamiast czekać, aż sądy UE rozstrzygną ten problem, należy zapobiec dalszemu cierpieniu zwierząt.

Szacuje się, że w laboratoriach UE i Norwegii tylko w 2020 roku ucierpiało aż 7,9 mln zwierząt – w tym króliki, myszy, koty i psy. Testowane substancje są siłą podawane im do gardła, zwierzęta są trawione wyniszczającymi chorobami, uszkadza się im narządy wewnętrzne narażając na silny ból i podtrzymuje laboratoryjne hodowle, które utrwalają ten cykl cierpienia. Chociaż Komisja bada działania mające na celu przyspieszenie rozwoju i stosowania metod bez wykorzystania zwierząt, nie stanowią one gruntownej reformy, której domagały się osoby podpisane pod EIO.

EIO w sprawie zakazu testowanie chemikaliów na zwierzętach została uruchomiona w sierpniu 2021 roku przez organizacje ochrony zwierząt Cruelty Free Europe, Eurogroup for Animals, European Coalition to End Animal Experiments, Humane Society International/Europe oraz People for the Ethical Treatment of Animals, przy wsparciu marek kosmetycznych Body Shop i Dove. EIO wezwała do wzmocnienia i utrzymania zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach, zmiany przepisów dotyczących chemikaliów w celu położenia kresu tego rodzaju testom oraz zobowiązała do stopniowego zaprzestania wszelkich testów na zwierzętach w Europie.

Wśród pozytywnych zmian przyjętych przez Komisję Europejską w związku z EIO należy wymienić:

• Opracowanie planu działania mającego na celu zakończenie wszystkich obowiązkowych testów chemikaliów przemysłowych, pestycydów, produktów biobójczych oraz leków stosowanych u ludzi i leków weterynaryjnych prowadzonych na zwierzętach.
• Zbadanie możliwości utworzenia eksperckiego komitetu naukowego w celu udzielania porad w zakresie rozwoju i wdrażania metod testowania bez udziału zwierząt
• Propozycja działań skierowanych do Europejskiej Przestrzeni Badawczej w celu skoordynowania polityk krajowych w celu zastąpienia wykorzystywania zwierząt w laboratoriach oraz przyspieszenia rozwoju i wdrażania metod bez udziału zwierząt
• Zorganizowanie jednego lub więcej warsztatów z ekspertami w celu określenia przyszłych priorytetowych obszarów badań w celu przyspieszenia przejścia do nauki wolnej od testowania zwierząt.

Sygnatariusze i sygnatariuszki EIO w sprawie zakazu wykorzystywania zwierząt będą teraz uważnie przyglądać się podejmowanym przez KE działaniom.

„Europejczycy jasno dali do zrozumienia, że w naszym nowoczesnym społeczeństwie nie ma miejsca na eksperymenty na zwierzętach” — mówi Sabrina Engel, przewodnicząca komitetu organizacyjnego EIO. – „Chociaż z zadowoleniem przyjmujemy pozytywne działania mające na celu zastąpienie wykorzystywania zwierząt w eksperymentach i testach chemicznych, całkowicie potępiamy Komisję za to, że nie położyła kresu cierpieniom tysięcy zwierząt wykorzystywanych w testach kosmetyków. Komisja musi teraz zaproponować znaczące zmiany w obowiązującym prawodawstwie i politykach, aby skierować państwa członkowskie, organy regulacyjne i jednostki oceniające na ścieżkę stopniowego wycofywania zwierząt z laboratoriów. Dlatego wzywamy wszystkich interesariuszy do realizacji celów Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej”.

Dodatkowe informacje:

• Briefing dotyczący EIO „Save Cruelty Free Cosmetics – Commit to a Europe without Animal Testing” (Europa bez testów na zwierzętach).
• „Save Cruelty Free Cosmetics” to druga EIO złożona w tej sprawie, która zebrała ponad milion podpisów, po „Stop wiwisekcji” w 2015 r., i dopiero dziewiąta EIO, która odniosła sukces z ponad 100 zgłoszonych.
• Każdego roku w całej UE około 8 milionów zwierząt wykorzystuje się do eksperymentów lub do hodowli i utrzymania zwierząt zmodyfikowanych genetycznie. Kolejne 10 milionów zwierząt cierpi w klatkach i nie jest wykorzystywanych w procedurach lub jest wykorzystywanych jako część laboratoryjnego łańcucha dostaw, albo do hodowli, albo po to, aby ich części ciała mogły być wykorzystywane w eksperymentach.

Kontakt dla mediów:

Iga Głażewska, Dyrektorka HSI w Polsce, iglazewska@hsi.org